NIEUW info-fiches voor opmaak van een memorandumtop
De Wakkere Burger vatte de tips voor de opmaak van een memorandum samen in een handige samenvattende info-fiche: 
memoranda fiche-overzicht.pdf
De verschillende tussenstappen worden meer in detail toegelicht in aparte fiches:
- doel & timing : memoranda fiche 1.pdf
- signalen & inspiratie : memoranda fiche 2.pdf
- denkwerk & keuzes : memoranda fiche 3.pdf
- formuleren & layouten : memoranda fiche 4.pdf
- communiceren : memoranda fiche 5.pdf
- participeren : memoranda fiche 6.pdf
- evalueren : memoranda fiche 7.pdf
achtergrondtop
Lees de basisinformatie na om zelf een memorandum te schrijven. Deze informatie werd naar aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen verspreid. Uiteraard ondersteunen we niet enkel adviesraden die het beleid inspireren, ook De Wakkere Burger heeft een aantal aandachtspunten voor de nieuwe verkozen lokale besturen. We clusterden deze aandachtspunten rond de thema's transparantie en het uiteindelijke doel: een participatieve bestuurscultuur.
volledig memorandum:
Open publication - Free publishing - More participatiesamenvatting memorandum:
Open publication - Free publishing - More gemeente---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ga zelf aan de slag:
Waarom als adviesraad werk maken van prioriteitenlijst? Daarvoor bestaan verschillende goede redenen.
Eerst en vooral omdat 2018 als laatste jaar van de lopende beleidsperiode sowieso een geschikt moment is om een evaluatie te maken van het lokale beleid. Deze terugblik is dan een goede basis om ook bestaande en nieuwe vragen en noden te signaleren aan de beleidsmakers die vanaf 2013 aan de slag gaan.
Die nieuwe bestuurders zullen in 2019 trouwens een gemeentelijk beleidsplan opstellen dat de krijtlijnen vastlegt voor de komende jaren. Wie inspraak wil in het lokale beleid, mist deze boot best niet. Een adviesraad staat tegen dan dus best klaar met eigen voorstellen en ideeën. Meer en meer horen we dat voorstellen die niet opgenomen zijn in het meerjarenplan nog maar moeilijk aan bod komen.
Ten slotte kan de opmaak van een prioriteitenlijst een mooie opstap zijn voor adviesraden die vandaag maar weinig of geen (spontane) adviezen formuleren. Door nu na te denken over de grote uitdagingen, geven zij alvast een aanzet om meer werk te maken van hun adviesfunctie. Want daar ligt toch de belangrijkste meerwaarde van cultuur-, milieu- en andere adviesraden.
opzoeken en besprekentop
Waar vinden adviesraden inspiratie voor hun prioriteitenlijst? Het gaat zowel over bestaand materiaal als over nieuw denkwerk.
Een goede start is een doorlichting van de adviezen en verslagen uit de voorbije werkjaren. Denk maar aan voorstellen die werden afgewezen of niet werden gerealiseerd, maar nog steeds relevant zijn. Ook bestaande beleidsplannen zijn een goede inspiratiebron. Ook in die plannen bleven een aantal actiepunten ongetwijfeld dode letter.
Een terugblik alleen is natuurlijk niet voldoende. Een automobilist die alleen in de achteruitkijkspiegel kijkt, mist al snel de eerste bocht. Cijfergegevens over de bevolkingsevolutie, de cultuurparticipatie, het woningenbestand,… kunnen een aantal knelpunten tijdig zichtbaar maken. Heel wat van deze cijfers zijn trouwens bekend bij het gemeentebestuur.
Een brainstorm in de raad levert waarschijnlijk nog een aantal bijkomende actuele discussiepunten op. Pak dat best planmatig aan. Je kan de vertegenwoordigers uit verenigingen en/of instellingen vragen om deze kwestie ook met hun eigen bestuursleden of achterban te bekijken. Het betrekken van deze organisaties zorgt in één ruk voor een brede betrokkenheid en draagvlak voor de prioriteitenlijst.
uitschrijven & vormgeventop
Hoe ziet een prioriteitenlijst er nu best uit? In welke vorm gieten we dat? Er bestaat in feite geen ideale blauwdruk. Alles hangt af van de eigen tijd, energie en ambities.
Of een prioriteitenlijst nu kort of lang is, met een aantal zaken hou je best rekening. Zorg er bijvoorbeeld voor dat de concrete voorstellen of prioriteiten goed opvallen in de tekst. Zeker in een document dat heel wat pagina’s telt is een afwijkend lettertype of een kadertje een welkome hulp voor een gehaaste lezer. Wie tientallen bladzijden produceert, kan een korte samenvatting overwegen.
Elke prioriteit of voorstel verdient ook een woordje uitleg zodat ook een ‘buitenstaander’ snel mee is met de inhoud. Nieuwe gemeenteraadsleden moeten de achtergronden ook kunnen begrijpen. Schrijf dus niet in korte eisen of slogans, maar zorg voor een duidelijke situering van elk voorstel. Wat is de achtergrond? Waarom is deze kwestie belangrijk en prioritair?
Een duidelijke situering is belangrijk voor een goed begrip. Sterke argumenten zijn belangrijk voor de kansen op invloed. Leg uit waarom de adviesraad bepaalde keuzes maakt. Onderbouw jouw voorstellen met cijfermateriaal, resultaten van een bevraging of overleg,…
bekend maken & toelichtentop
Aan wie maken we onze voorstellen voor de komende beleidsperiode bekend? Hoe meer ruchtbaarheid aan de prioriteitenlijst wordt gegeven, hoe meer kans op succes. Dit is dus een belangrijke stap.
Logischerwijs worden de prioriteiten overgemaakt aan de lokale politici die in 2013 het beleid vorm moeten geven. En dat is niet alleen de bevoegde schepen of het college. Adviesraden bezorgen hun adviezen en voorstellen ook aan alle fracties in de gemeenteraad. Dat is niet alleen een democratisch principe en een verplichting uit het gemeentedecreet, het is ook een hefboom tot invloed. Een gemeenteraadslid puurt uit een memorandum misschien een kritische vraag aan het college. Een persoonlijke toelichting heeft hier meer impact dan alleen een mailtje.
Adviesraden kunnen ook gebruikmaken van artikel 200bis van het gemeentedecreet. Via een handtekeningenactie kan je zelf een “voorstel van burgers” toelichten tijdens een gemeenteraadszitting. Dat kan een hefboom zijn wanneer andere inspanningen dreigen voor niets te zijn.
Maar je kan ook sneller op de bal spelen. Bijvoorbeeld door de prioriteitenlijst voor de verkiezingen al aan de plaatselijke politieke partijen te bezorgen. Of door de voorstellen met hen ‘face-to-face’te bespreken. Misschien nemen een aantal partijen enkele voorstellen over in hun programma.
Vergeet misschien ook de andere adviesraden in de gemeente niet: Zo zijn ook zij op de hoogte van de bezorgdheden en vragen van jouw raad. Ook een persconferentie is een mogelijkheid. Zo mik je zelfs op een breder publiek.
..en verdertop
In de komende beleidsperiode vormt de prioriteitennota ook een goede basis voor het verdere advieswerk. Je kan er een aantal “jaarthema’s” uit filteren waaraan je gedurende een bepaalde periode extra inhoudelijke aandacht schenkt. Bijvoorbeeld in een tijdelijke werkgroep waaraan ook geïnteresseerde buitenstaanders een bijdrage kunnen leveren.
Misschien kan in overleg met de beleidsverantwoordelijken wel een gezamenlijk project worden uitgebouwd, zodat adviesraad en lokaal bestuur/OCMW samen de handen in elkaar slaan voor de levenskwaliteit van de lokale samenleving.